2018

Devletler, egemenliklerinin bir sonucu olarak birtakım yetkilere sahiptirler, ancak sahip oldukları yetkileri her zaman için sınırsız bir biçimde kullanamamaktadırlar. Tüm devletlerin ortak çıkarlarının gözetilmesinin gerektiği hallerde devletler ve tasarrufları sınırlandırılabilmektedir. Hiçbir sınırlandırmanın devletlerin önüne geçemeyeceği yönünde ortaya atılan bir yaklaşım ise uluslararası hukukun varoluş amacı ile ters düşeceği için yazarlarca kabul edilemez bulunmaktadır. Egemenlik unsurunun belki de en önemli getirilerinden birisi hiç kuşkusuz yargılama ve cezalandırma yetkisidir. Ceza kanunlarının yer yönünden uygulanması da yine egemenlik kavramıyla ilintili olarak düzenlenmiştir. Bu ilkelerden mülkilik ilkesi, suçun işlendiği yeri baz alırken faile göre şahsilik ilkesi failin vatandaşlığını, mağdura göre şahsilik ilkesi mağdurun vatandaşlığını, koruma ilkesi ise ulusal menfaatleri ve son olarak da evrensellik ilkesi de uluslararası menfaatleri göz önünde bulundurmaktadır. Kural olarak devletler, egemenliklerinin erişebildiği alanlarda yargılama faaliyetlerini sürdürebilirler, ancak bazı istisnai hallerde bu yetki sınır ötesinde de kendisini gösterebilmektedir. İşte, devletlerin yargılama yetkisini ülke dışında da kullanabilmesine olanak tanıyan ilkeye evrensel yargı (adalet) ilkesi adı verilmektedir. Bu ilke ilk olarak tüm ülkeleri ve insanlığı tehdit eder bir nitelikte olan (delicta juris gentium) deniz haydutluğu suçu ile mücadele edebilmek adına yaratılmışsa da zamanla, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası farklı amaçlar için kullanılır hale gelmiştir. Günümüzde de birçok suç tipi evrensel yargı yetkisine dayanılarak takip edilebilmektedir. Başlıca soykırım, insan ticareti, uyuşturucu, işkence, fuhuş gibi suçlar örnek olarak gösterilebilir. Sayılan suç tipleri yukarıda değinilen klasik yargı yetkilerini saf dışı bırakmakla beraber evrensellik yetkisi, tüm devletlerin zararına işlendiği kabul edilen hukuk düzeninin ortak düşmanları olduğuna inanılan kimselerle mücadele edebilmek amacı ile devletlerin ortak fikrinin ve dayanışmasının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu ilkede ikame yargı yetkisinde olduğu gibi sanığın iade edilip edilememe hali üzerinde durulmaz. Devlet iade şansına sahip olsa dahi yargılamayı bizzat üstlenerek yapabilmektedir. Ancak ilgili devlet, yargılamada isteksiz davranıyor veya yargılama faaliyetlerini gerektiği gibi yürütmüyorsa “ya yargıla ya da iade et” prensibinden hareketle iade etmesi zorunludur. Eğer hiçbir devlet ilgili suçu gerektiği gibi cezalandırmıyorsa işte bu noktada 1988 yılında kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi devreye girmektedir. Bu çalışmada ceza kanunlarının yer yönünden uygulanmasına ilişkin düzenlemelere kısaca değinilmek suretiyle evrensel yargı yetkisinin tarihçesine, bu yetkinin tanımına ve amacına, ikame yargı yetkisi ile arasındaki farklar ve bu yetkinin doğurabileceği olası sorunlara değinilmeye çalışılacak, ardından evrensel yargı yetkisinin Türk hukuk sistemindeki görünümüne ve bu yetkiye dayanılarak başlatılacak yargı süreci anlatılmaya çalışılacaktır.

Evliliğin Şer`î Maksatları, 2022

Din, “İnsanları dünya ve ahirette hayra sevk eden ilahi bir kanundur” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu ilahi kanunların/şerîatların vazedilmesinin asıl gayesi, insanların dünyevî ve uhrevî maslahatlarını sağlamaktır. Dinin vazettiği şer`î hükümler, bu maslahatların korunmasına ve ilahi gayenin gerçekleşmesine yöneliktir. Bu maslahatlar, kulların din ve dünya işlerini yoluna koyan ve mutlu olmalarını sağlayan; kulları dünya ve ahirette hüsrandan kurtaran maksatlardır. Salt bir akitten ibaret olmayan evliliğin de makâsıdü’ş-şerîa açısından birçok maslahatı vardır. Bu maslahatların biyolojik, psikolojik, sosyolojik, dünyevî ve uhrevî olmak üzere birçok yönü mevcuttur. Bu maslahatlardan bazıları; eşlerin sükûnetini temin etmesi, noksan yaratılan insanın tamamlanması, iffetin korunması, fiziksel ihtiyacın karşılanması/cinsel birlikteliğin temin edilmesi ve onun ile neslin devamının sağlamasıdır. Bunların içinde belki de en önemlisi, eşlerin sükûnetinin/huzurunun temin edilmesidir. Bu çalışmada sükûnetin evliliğin maksat ve maslahatının gerçekleşmesi noktasındaki anlam ve önemi üzerinde durulacaktır. Şâri`in “Kendisiyle huzur bulmanız için eşlerinizi yarattı” (er-Rûm 30/21) hitabıyla evliliği “huzur bulma” illeti üzerine bina etmesi bunun bir göstergesidir. Evliliğin, bu ilahi gayeler gözetilerek tesis edilmesi, bireysel ve toplumsal huzurun sağlanmasına katkı sağlayacaktır.

2023

Çalışmanın konusu Hindu kurtuluş fikrinde evliliktir. Hinduizm’de kurtuluş fikri yaratılış, ölüm ve ölüm sonrası hayat fikriyle ilişkilidir ve yaşam bunlarla biçimlenir. Kurtuluş, sadece inançsal boyutla değil tüm ritüel uygulamalarla dünya hayatını tamamen kuşatır. Dolayısıyla samskaralardan ve geçiş ritüellerinden birisi olan evlilik de kurtuluş fikriyle anlam bulur. Bu noktada evlilik önce yaratılış, ardından ölüm sonrası hayat fikriyle biçimlenirken kurtuluş öğretisinde anlam bulan bir ritüel uygulamaya dönüşür. Bu nedenle konu, kutsal metinlere göre kurtuluşa ulaşmak için zorunlu bir adım olan evlilik ile sınırlandırılmıştır. Hinduizm’e göre birey kurtuluşa ulaşmak için dinin gerekli gördüğü amaçları ve evreleri tamamlamak zorundadır. Evlilik bu evrelerden olup dünya hayatında etkili bir geçiş anlamına gelmektedir.

geroge orwell, 2020

Beylik Çiftlik’in sahibi Bay Jones, her gece yaptığı gibi kümesin kapısını örtmüş, ama çok sarhoş olduğu için tavukların girip çıktıkları delikleri kapatmayı unutmuştu. Avluda tökezlene tekerlene yürürken, elindeki fenerin ışığı da bir o yana bir bu yana yalpa vuruyordu. Arka kapıda botlarını çıkarıp attı, kilerdeki fıçıdan son bir bardak daha bira doldurup bir dikişte içti, sonra üst kata çıkıp yatak odasına girdi. Bayan Jones horul horul uyuyordu

Yunanca "miythos" sözcüğünün karşılığı olup, geçmişte yaşamış insan topluluklarının inandıkları tanrıların, kahramanların, doğaüstü varlıkların, olayların ve bunlar etrafında gerçekleştirilen anlatıların yine olağanüstü unsurlarla şekillendirilip ortaya çıkarıldığı olağandışı hikayelerdir. 1 Mitin temel işlevi doğallaştırmaktır. Anlamlandırma sürecinde toplumlar, kendi kültürlerini ve kimliklerini oluşturmak için kendilerini doğadan farklılaştırmakta ve doğallaştırmaktadırlar. Bu noktada mitler doğallaştırıcı ve çelişki giderici olarak işlev görmektedirler. 2 İnsan, mitler vasıtasıyla sırasıyla kendisiyle mikro kozmos, ürettiği kültürüyle mezokozmos, ilişkili olduğu evrenle makro-kozmos ve her şeyin ötesinde yaratıcı tanrısal güç ve irade ile uyum içinde yaşamayı öğrenmektedir. Mitler barındırdığı inançlar ve doğa olaylarının açıklamalarıyla, toplumda ahlaki bir düzeni oluşturmaktadır. Barındırdığı bu özelliklerle toplumların gereksinimlerini biçimlendirir. Mitler, insana hayatı, doğal olayları ve insanın geleceğine dair yorumlayıcı bir imge geliştirmektedir. Mitler sayesinde insanlar toplum ve dünya içerisindeki yerini algılamaktadır. Mitik düşünce ve inanışlar günümüzde teknolojik gelişmelere ve araştırmalara tezat oluşturacak biçimde yaşamaya devam eder. 3

Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2016

Öz Kırgızların başka ülkelerde yaşayan kollarından biri de Pamir Kırgızlarıdır. Pamir Kırgızlarının büyük bir kısmı 1982 yılında Türkiye'ye göç etmiş olup günümüzde Van'ın Erciş ilçesi sınırları içinde kalan Ulupamir Köyü'nde yaşamaktadırlar. Ulupamir köyündeki Kırgızlar, yüzyıllardır yaşayan Kırgız gelenek ve göreneklerini bugün de yaşatma gayreti içerisindedirler. Bu gelenekler içerisinde en çok dikkat ettikleri evlilik törenleridir. Bu çalışmada Ulupamir köyünde yaşamakta olan Kırgız Türklerinin evlilikle ilgili âdetleri üzerinde durulmuştur. Bu âdetler diğer Türk boylarında olduğu gibi çeşitli aşamalardan oluşmaktadır. Evvela evlilik çeşitleri üzerinde durulmuş olup evlilik törenleri de düğün öncesinde uygulanan gelenekler, düğün esnasında uygulanan gelenekler ve düğün sonrası uygulanan gelenekler olarak üç aşamada incelenmiştir. Alan araştırmasına dayanan bu çalışmamızda görüşme ve gözlem tekniği kullanılmıştır. Abstract One of the branches of Kyrgyz who lives in other countries is Pamir Kyrgyz. A large amount of Pamir Kyrgyz migrated to Turkey in 1982 and nowadays they are living in Ulupamir which is in the Erciş district borders of Van. Kyrgyzs in Ulupamir try hard to protect Kyrgyz's traditions which have lived for centuries. In these traditions, the most they pay attention to the marriage ceremonies. In this study, it is talked about marriage traditions of Kyrgyz Turkish who live in Ulupamir Village. These traditions are formed various phases like other Turkish tribes. Firstly, it is talked about marriage types, then marriage ceremonies are studied in three stages as traditions applied before wedding, traditions applied during wedding and traditions applied after wedding. In thıs study which is based on field research, interview and observation techniques are used. Giriş İnsan hayatının geçiş dönemlerinden biri olan evlilik Kırgızlar için önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla insan hayatının önemli geçiş dönemlerinden birini oluşturan evlilik geleneği etrafında birçok inanış ve âdetler kümelenmiştir. Bu âdet ve inanışların temeli aynı

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2020

Bu çalışmada; evli ve çalışan bireylerin çalışma yaşam kalitesinin evlilik uyumuna etkisi araştırılmıştır. Çalışma Yaşam Kalitesi Ölçeği, Evlilik Uyum Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, evli ve çalışan 206 erkek ve 194 kadın olmak üzere toplam 400 kişi oluşturmuştur. Veriler SPSS programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, araştırmaya katılanların çalışma yaşam kalitesi ortalama puanı 75,705 (%67,59) olarak belirlenmiş olup katılımcıların %20,3‟ ü evliliklerinde uyumlu, %79,7‟ si ise evliliklerinde uyumsuzdur.Ayrıca araştırmaya katılanların çalışma yaşam kalitesi ölçeği alt boyutlarından, sağlık ve güvenlik ihtiyaçları (r=0,135>0) (p=0,007<0,01), ekonomik ve ailevi ihtiyaçlar (r=0,204>0) (p=0,000<0,01), sosyal ihtiyaçlar (r=0,158>0) (p=0,002<0,01), gerçekleştirme ihtiyacı (r=0,147>0) (p=0,003<0,01) ile evlilik uyumu arasında düşük düzeyde pozitif yönlü, istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu saptanırken, çalışma yaşam kalitesi ölçeği alt boyutlarından, saygınlık İhtiyacı (p=0,393>0,01), bilgi ihtiyacı (p=0,060>0,01), estetik ihtiyaçlar (p=0,122>0,01) ile evlilik uyumu arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olmadığı saptanmıştır.

Çocukların anne babaları arasında yaşanan çatışmalara verdikleri anlamın ya da başka bir deyişle evlilik çatışmaları ile ilgili algı ve yorumlarının; evlilik çatışması ile çocukların davranış sorunları arasındaki ilişkiyi oluşturan temel mekanizma olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmanın amacı çocuğun algıladığı evlilik çatışmasının, çocuklarda davranış sorunları gelişimine katkısının incelenmesidir. Nicel yöntemlerin kullanıldığı bu araştırmanın örneklemini gönüllü 266 çocuk ve bu çocukların anneleri oluşturmaktadır. Araştırma verileri çocuğa ve annesine uygulanan iki farklı ölçek ile toplanmıştır. Analiz sonuçları çocukların evlilik çatışmalarını çok sık ve yoğun algılaması, ailenin bütünlüğüne ilişkin tehdit olarak yorumlaması ve bu çatışmalardan kendini sorumlu tutmasının karşı gelme sorunları başta olmak üzere birçok davranış sorunu için risk faktörü oluşturduğuna dikkat çekmektedir. Evlilik çatışmalarının, çocuğun duygusal ve davranışsal sorunlarına olası etkilerinin açıklandığı anne baba eğitim programlarının düzenlenmesi bilinçli anne babalığın yaygınlaşmasına katkıda bulunarak çocuğun davranış sorunlarını önleme ve müdahalede destekleyici ve koruyucu işlev taşıyacaktır.