TÜRK HUKUK TARİHİ SEMPOZYUMU BİLDİRİLER KİTABI, 2023

Teftiş ve denetim konusu sadece bugün değil, milli devletin temellerinin atıldığı yıllarda da tartışılan bir konuydu. Bir yandan Bağımsızlık Savaşının verildiği, bir yandan da yeni Türk Devletinin kurulduğu Milli Mücadele döneminde bir çok devlet adamı ile mebusun bu konuda değerlendirmelerde bulunduğu incelenmiştir. Yapılan açıklamalara göz atılmasının, günümüzde devam eden tarttışmalara da ışık tutabileceği düşünümektedir. Bu amaçla aşağıda birinci devre Mecliste çeşitli vesilelerle teftiş ve denetime ilişkin görüş açıklayan bazı devlet adamlarının sözlerine yer verilmiştir. 2 Dâhiliye Vekili Ata Bey (18.06.1920): "Teftişsiz, murakabesiz muamelatı Devlet yürüyemez kanaatindeyim." "… Heyeti Teftişiyeye gelince, Hasip Bey buyurdular ki, o vazife kalmadığı için encümen müfettişliği kaldırdı. Zaten vekâlet müfettişi umumiliğin ihdası hakkında bir layiha tanzim etti. Heyeti Vekileye takdim etti. Heyeti Celileye gelecektir. Fakat her ne suretle olursa olsun yapılan esasatta müfettişi umumilik ihdas olunca vekâlet müfettişlikten vareste kalmayacaktır. Vekâletin teftişe ait olan vazaifi müfettişi umumilik vasıtasıyla ifa olunduğundan ve her vekâlete ait müfettişler o müfettişi umumiliklerin maiyetine verileceği için müfettişlik teşkilatının baki kalması lazımdır, bendenizin kanaati budur. Teftişsiz, murakabesiz muamelatı Devlet yürüyemez kanaatindeyim (…) (Bir mebusun 'Kaç tane müfettiş vardır?', sorusu üzerine devamla) On iki müfettiş vardır. (Bir mebusun 'Kaç tane vilayet var?', sorusu üzerine devamla) Çok vilayet var. (Bir mebusun 'Bu kadar müfettişle hepsinin teftişi kabil midir?', sorusu üzerine devamla) Bir kısım teftişatın yapılamaması bütün muamelatı devleti murakabesiz istilzam etmez ki…" Müdafaa-i Milliye Vekili Refet Paşa (18.06.1920): "Teftişsiz hiçbir makine yürüyemediği gibi bilhassa Dâhiliye makinesi hiç yürüyemez ve bu kadar geniş bir memleket bir merkezden, bir elden idare edilemez."

Türkiye'de devlet, girişimcilik ve yerel kalkınma, 2012

Bölgelerarası gelir dengesizlikleri Türkiye'nin en önemli ekonomik ve siyasal sorunlarından biridir. Yıllardan beri süregelen bu sorunla başa çıkabilmek amacıyla hem araştırmacılar hem siyasetçiler çeşitli çözümler önermekte, uygulamaya koymaktadırlar. İktisadi olarak geri kalmış bir bölgenin nasıl kalkındırılabileceği sorununa çoğu zaman akla ilk gelen çözüm devletin bu bölgeye iş imkanları yaratacak işletmeler kurması olmaktadır. Yine aynı gerekçe ile, devlete ait bir işletmenin kapatılmasına karar verildiğinde birçok kişi buna karşı çıkmakta, kapatmanın bölge ekonomisini olumsuz etkileyeceğini savunmaktadır. Gerçekten kamu işletmeleri bölgesel kalkınınayı olumlu yönde mi etkilemektedir? Bu çalışma, sıklıkla dile getirilen ama nadiren sorgulanmış bu soruya bir cevap arama iddiasındadır. Bu amaçla Cumhuriyet'in ilk yıllarından beri devletin çok sayıda büyük ölçekli sanayi işletmeleri kurduğu Sivas ili ile bu konuda aynı ölçüde 'cömert davranmadığı' Çorum ilinin ekonomik performansları karşılaştırılmıştır. Sonuçların açık biçimde Çorum lehine olduğu görülmüştür. Bu farkın sebepleri incelendiğinde -geniş kabul gören görüşün aksine- devletin yaptığı sanayi yatırımlarının Sivas'ın ekonomik perforınansına olumsuz etkisi olduğuna ilişkin kanıtlar bulunmuştur.

KURULUŞUNDAN 90.YILINA TÜRKİYE CUMHURİYETİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU, 2013

Atatürk Yolu Dergisi, 2023

Türkiye’de Cumhuriyetin ilanı, ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde hazırlanan anayasa değişikliği teklifinin 29 Ekim 1923’te kabul edilmesiyle gerçekleşmiştir. İkinci Dönem TBMM’de kabul edilen cumhuriyet, Türkiye’nin çağdaşlaşma yolunda attığı en önemli adım olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı, Türk kamuoyunda olduğu üzere uluslararası basında da geniş biçimde yer almıştır. Çalışma, Avustralya basınında Ankara’nın başkent olması ve Türkiye’de Cumhuriyetin ilanına yer vermiştir. Araştırma, Avustralya basınında Türkiye’de Cumhuriyetin ilan edileceği söylentilerinin başladığı 29 Eylül 1923 tarihinden 29 Ekim 1923’te Türkiye’de Cumhuriyetin kabulü ve sonrasındaki haberlere yer vermiştir. Çalışmada, araştırma yöntemi olarak kaynak taraması, sınıflandırma, çözümleme, tenkit ve sentez sırası izlenmekle birlikte 29 Eylül-2 Kasım 1923 tarihleri arasında Avustralya basınında elli farklı gazete ve yetmiş beş habere yer verilmiştir. İlgili haberler, duyuru ve yorum kategorileri altında Türkiye’de Cumhuriyetin ilanı ve sonrası olmak üzere iki farklı çerçevede değerlendirilmiştir. The proclamation of the Republic in Turkey took place with the adoption of the constitutional amendment proposal prepared under the leadership of the great leader Mustafa Kemal Atatürk on 29 October 1923. The republic adopted in the Second Term of the Turkish Grand National Assembly has been the most important step Turkey has taken toward modernization. The proclamation of the Republic of Turkey was widely covered in the international press as well as in Turkish public opinion. The study covers the news in the Australian press from 29 September 1923, when rumors of the proclamation of the Republic in Turkey began, to 29 October 1923, when the Republic was proclaimed in Turkey and its aftermath. In the study, following a research method literature review, classification, analysis, criticism, and synthesis, seventy-five news from fifty different newspapers were included in the Australian press between September 29 and November 2, 1923. The news items were evaluated under the categories of the announcement and comment in two different frameworks the proclamation of the republic in Turkey and its aftermath.

TÜRK TEŞKİLATI, 2019

Türk Devletlerinin en küçük çekirdeğini aileler oluşturur. Aileler arasında kan bağı bulunmaktadır. Aile tipinin değişmesi tüm sosyal yapıyı etkiler. Aile sistemi hem siyasi hem de sosyal yapıya yansımıştır. "Küçük Aile" tabirine sahip ailelere topluma hür fertler yetiştirmek imkanına sahiptir. Ata-erkil toplum yapısına sahip olmasına rağmen kadınlara da ön planda yermiştir. Eski Türk toplumunda kadınlar ata binip ok atar, spor yapar, savaşlara katılır, namus ve iffetine düşkünlüğüyle itibar sahibi olup muharebe alanında düşman eline geçmesi büyük zillet sayılırdı. Öğüş anlamına gelen ailelerin birbiriyle birleşmesi sonucu " Urug" ortaya çıkmıştır. Uruglarında birleşmesi sonucu " Boy" meydana gelmiştir. Boylarda adaleti düzenlemek ve gerektiğinde silah yardımıyla boyun menfaatini korumak adına bir "Bey ya da Beğ" bulunurdu. 1 Bu boy beyleri mahiyetli birliği ve belirli bir askeri gücü vardır. Türk Boyları şahıs adlarıyla kurulmadı ve boy beyleri de seçimle başa gelmiştir. Boyların birleşmesi sonucunda Bodunlar ortaya çıkmıştır. Toprağın büyüklüğü ve nüfusa göre yönetenlere "Yağbu" adı verilir. Bodunların birleşmesiyle siyasi yapının en üst makamı olan "İl" ortaya çıkmıştır. Eski Türk Devletlerinde İl; bodun başkanlarının yasama ve yürütme yetkisini bütün ülke topluluğuna eşit şekilde dağıtılması için hakana devredilir. Eski Türkçe'de "İl" kavramı V.Thomesen'e göre " siyasi bakımdan müstakil ve muntazam teşkilatlı millet" demektir. 2 İl kavramı, milleti, refahı, huzur ve barışı içinde yaşayan bir siyasi kuruluştur.3