Yüzyıllık Sorun: Musul Vilayeti, 2020

Kitap dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm "Musul'da Tarih ve Toplum" başlığıyla ele alınmıştır. İkinci bölüm Musul sorununun taraflarının politikalarının değerlendirildiği makalelerden oluşmaktadır. Üçüncü bölüm özellikle uluslararası hukuk olmak üzere Musul'a dair tartışmalara dikkat çeken makaleleri ihtiva etmektedir. Dördüncü ve son bölümde ise Musul sorununun günümüze yansımaları değerlendirilmiştir. "Musul'da Tarih ve Toplum: Osmanlı Asırları ve Sosyokültürel Yapı" isimli birinci bölümde dört makale yer almaktadır. Iraklı akademisyen Mohamad A. Yusuf Alalam'ın "Tarih ve Coğrafya Arasında Musul'da Medeniyet Çatışması" isimli makalesinde başlığın aksine ağırlıklı olarak petrol meselesi ele alınmaktadır. Makale, tarihî arka planı ele alarak başlamakta ve sonra petrole odaklanarak devam etmektedir. Makalenin sonuç bölümünün yeterli olmadığı, "Dünya, çift kutuplu düzenden tek kutuplu düzene doğru evrilirken…" gibi günceli de yansıtmayan ifadelerin bulunduğu görülmektedir. Makalenin sonuç

Türk dış politikası açısından son derece önemli ve güncelliğini koruyan Musul sorunu, bu çalışmada ilk kez yayınlanan arşiv belgeleriyle (T.C. Başbakanlık ve İngiliz arşivi) ele alınmaktadır. Yapılan araştırmalar genellikle 1926 ve öncesiyle sınırlı kalırken; bu kitap 1926–1955 dönemi Musul sorununu çok yönlü ve kapsamlı bir şekilde değerlendirmektedir. Bu kitapla, 1926–1955 dönemi Musul petrolleri üzerinde Türkiye’nin hakları ve bu haklarla ilgili uygulamalar belgeler üzerinden incelenmiş; sürecin içerdiği keskin diplomatik gerilimler ortaya konulmuştur. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikalarına yön veren Musul petro-politiğini inceleyen bu çalışma, hâlihazırda var olan bölge eksenli gelişmeleri yorumlamada önemli bir tarihsel perspektif sunmaktadır. Petrol, 21. yüzyılda da hâlâ en önemli enerji kaynağı olmayı sürdürüyor. Petro-politik hedefler hâlihazırda dünya devletlerinin iç ve dış politikalarında öncelikli konumu kaybetmezken; sınırlı dünya rezervlerinin büyük bölümünü barındıran Ortadoğu; Irak, Musul daha uzun yıllar petrolün bu yüksek “ateş”ine maruz kalacak görünüyor. Ancak başka ve önemli bir gerçeğin de altını çizmekte yarar var. Uzun yıllar Osmanlı Devletinin bir parçası olan Musul Vilayeti’nin 6 Haziran 1926 tarihli Ankara Antlaşması’yla Irak’a bırakılması, Türkiye için bir enerji siyasetinin çok ötesindedir: Aynı gün Cumhuriyet Gazetesi’nin manşetinde yer alan şu sözler manidardır: “Musul, kaybettiğimiz bir vatan parçası değil; belki kurtaramadığımız bir vatan parçasıdır!”

Muş Tarihi, 2021

Sanayi Devrimi ile birlikte hızlanan sömürgecilik faaliyetlerinin en büyük nedenlerinden birisi petroldür. Emperyalist devletler ihtiyaçları olan petrolü elde edebilmek adına çoğunluğu Osmanlı İmparatorluğu'nun elinde olan bölgelere göz dikmişlerdir. Bu çalışmamızda en önemli petrol bölgelerinden birisi olan Musul'a karşı İngilizlerin yaklaşımı ele alınacaktır. Genel olarak Musul Sorunu'nun 1. Dünya Savaşı öncesinden Milletler Cemiyeti sürecine kadar ele alınması ve İngiltere'nin bölgeyi ele geçirmek adına ne gibi yöntemlere başvurduğu, Türk kanadının ve bilhassa Mustafa Kemal Atatürk'ün bu krize nasıl yaklaştığı çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır.

Dünya siyasetinde ‘Soğuk Savaş sonrası’ olarak adlandırılan dönemi üç alt döneme ayırarak incelemek mümkündür: Sovyetler Birliği’nin dağılmasından 11 Eylül 2001’de ABD’yi hedef alan terörist saldırılara kadar süren dönem, 11 Eylül saldırılarıyla başlayıp 2008’de tüm dünyayı etkisi altına alan finansal krize kadar süren dönem ve Batı sonrası dünya sisteminin ortaya çıktığına yönelik iddiaların güç kazanması kadar Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da meydana gelen halk ayaklanmalarının da belirleyici olduğu son dönem.

XIX. YÜZYILDA AVRUPALI DEVLETLERİN MUSUL’DAKİ MİSYONERLİK FAALİYETLERİNE GENEL BİR BAKIŞ, 2018

The Journal of Turk-Islam World Social Studies, 2022

This article was checked by Intihal.net. Bu makale İntihal.net tarafından taranmıştır. This article is under the Creative Commons license. Bu makale Creative Commons lisansı altındadır.