Directory

Danexit – Wikipedia, wolna encyklopedia Przejdź do zawartości

Danexit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Położenie Danii w Unii Europejskiej

Danexit[1] (lub Dexit)[2][3] to neologizm określający hipotetyczne wystąpienie Danii z Unii Europejskiej (UE) zgodnie z propozycją duńskich prawicowych populistów na wzór wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej Brexit. Słowo to jest analogiczne do terminu Brexit, który oznacza wyjście Wielkiej Brytanii z UE, a zatem jest słowem walizkowym słów „Dan” (dla Danii) i „exit” (po angielsku „wyjazd”).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dania jest członkiem UE od 1973 roku. Duńczycy głosowali przeciwko Traktatowi z Maastricht w 1992 r., który musiał zostać renegocjowany po głosowaniu na „nie” w Kopenhadze. W 2000 r. zdecydowano nie wprowadzać euro jako nowej waluty. Z sondaży wynika, że większość respondentów chciałaby pozostać w UE. Komisja Europejska co roku przeprowadza badania opinii publicznej, z których wynika, że od połowy do trzech czwartych respondentów opowiada się za pozostaniem w UE.[4] Tylko w sondażu przeprowadzonym w 2016 r. przez prywatny instytut opinii A4V, na którego czele stoi poseł Dansk Folkeparti (DF) Erik Høgh-Sørensen, jedna trzecia respondentów przy podejmowaniu decyzji o opuszczeniu Wielkiej Brytanii woli omawiać stosunki z własnym krajem. Ponownie 27% respondentów opowiada się za natychmiastowym wyjściem z UE, 30% za pozostaniem w UE, a 43% nie chce się angażować lub nie ma zdania w tej sprawie.[5]

Ewentualne wyjście Danii z UE popiera część polityków prawicowego populisty Dansk Folkeparti. Liberalna partia Venstre, podobnie jak inne partie, jest przeciwna wyjściu z UE. Przedstawiciele prawicowych populistów w Danii zwołali już referendum w sprawie opuszczenia UE przed głosowaniem w Wielkiej Brytanii 23 czerwca 2016 r. Duński poseł Kenneth Kristensen Berth powiedział w wywiadzie z 2016 r.: „Obecnie czekamy na wyniki brytyjskich negocjacji z UE; na temat tego, jakie stosunki Wielka Brytania wejdzie z UE. Jestem całkowicie pewien, że wynik będzie taki, że głosowanie w tej sprawie może być interesujące także dla duńskich wyborców.[6] Morten Messerschmidt, również członek Dansk Folkeparti, na początku 2020 roku przewidywał, że jego kraj opuści Unię Europejską w ciągu dziesięciu lat. Wyraził przekonanie, że brexit będzie wielkim sukcesem.[7]

Opinie polityczne

[edytuj | edytuj kod]

Na stronie Facebook jest około 11 000 Duńczyków, którzy chcą opuścić Unia Europejska. Ta grupa na Facebooku została utworzona 14 lipca 2019 roku i składa się z 5 administratorów i moderatorów.[8]

Ankiety

[edytuj | edytuj kod]
Przeprowadzono w Wykonane przez Zostać Na wyjście Niezdecydowany
Marzec 2023 YouGov/Eurotrack[9] 68% 16% 16%
Luty 2021 YouGov/Eurotrack[10] 62% 23% 12%
Kwiecień 2020 Sentio[11] 39% 39% 22%
Listopad 2019 Eurobarometr[12] 63% 26% 11%
Kwiecień 2019 Sentio[13] 41% 43% Cooperazione nordica 2%
Listopad 2018 Eurobarometr[14] 60% 31% 9%
Listopad 2017 Eurobarometr[15] 52% 37% 11%
Listopad 2016 Eurobarometr[16] 57% 39% 4%
Marzec 2016 Analyseenheden 4V[17] 30% 27% 34% Poczekaj i zobacz, a decyzję podejmij później
9% Nie wiem
Listopad 2015 Eurobarometr[18] 65% 30% 5%
Listopad 2014 Eurobarometr[19] 73% 25% 2%
Listopad 2013 Eurobarometr[20] 75% 22% 3%

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Danexit könnte dem Brexit folgen. s. 2016-04-13.
  2. Den våde drøm om Dexit bliver et mareridt: »Det er på tide, at vi danskere anerkender nogle fundamentale sandheder om vores lille, hyggelige land«. s. 2020-06-23.
  3. JV mener: Tak for klar DF-udmelding. s. 2020-06-07.
  4. Helmut Steuer, Martina Meister, Boris Kálnoky, Jörg Winterbauer, Hans-Jörg Schmidt, Sarah Maria Brech: Diese Länder könnten die nächsten Exit-Kandidaten sein. WELT. 25 juni 2016
  5. Danexit after Brexit? Summary a4v vom 11.–12. April 2016
  6. Miriam Arndts: Wie wahrscheinlich ist ein dänisches EU-Referendum?. Deutschlandfunk Kultur. 1. August 2016:
  7. Andreas Karker: Morten Messerschmidt: Vi er meldt ud af EU inden 2030 B.T. 12 januari 2020
  8. Danexit Facebook. facebook.com, 2019-04-13.
  9. YouGov / Eurotrack Survey Results Maart 2023. s. 2023-03.
  10. YouGov / Eurotrack Survey Results February 2021. s. 2021-02.
  11. https://www.folkebevaegelsen.dk/folkebevaegelsen-mod-eu-repraesentativ-maaling-viser-danskerne-delte-i-spoergsmaalet-om-eu-medlemskab/ People's Movement against the EU: A representative poll shows Danes divided in the question of EU membership, People's Movement against the EU, 8 April 2020 (in Danish)
    The poll question was: If a Nordic cooperation could be established, consisting of Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden with common policies within a great number of issues, e.g. environment, judicial and foreign policy, as well as trade agreements with the EU and other countries – and you had the choice between Denmark participating in the Nordic cooperation or be a member of the EU. Then what would you vote for?
  12. Eurobarometer 2019.
  13. Most Danes want Nordic cooperation before EU membership 26 April 2019 (in Danish)
  14. Eurobarometer 2018.
  15. Eurobarometer 2017.
  16. Eurobarometer 2016.
  17. a4v (12 April 2016). Danexit after Brexit? Summary
  18. Eurobarometer 2015.
  19. Eurobarometer 2014.
  20. Eurobarometer 2013.