Czy można niemal z dnia na dzień zostać poliglotą? Wydawałoby się, że nie – a jednak w takiej sytuacji znaleźli się mieszkańcy terenów byłej Jugosławii.

 

Nowe nabytki językowe

W Jugosławii do początku lat 90. funkcjonował język serbsko-chorwacki (oparty na dialekcie sztokawskim), jednak po jej rozpadzie potrzeba podkreślenia odrębności wpłynęła na ustanowienie nowych języków:

- serbskiego, - chorwackiego, - bośniackiego, - czarnogórskiego.

Wszystkie te języki powstały więc na bazie tego samego dialektu, a co za tym idzie – bez problemu można się w nich wzajemnie zrozumieć!

Tak więc Ci, którzy przed rozpadem Jugosławii mówili w języku serbsko-chorwackim, dzisiaj są w stanie dogadać się w 4 krajach!

Różnice oczywiście są, choć nieznaczne – słownictwo, różne zapożyczenia, konstrukcje gramatyczne.

Np. chleb (polski), hleb (serbski), kruh (chorwacki)

W chorwackim znajdziemy generalnie więcej zapożyczeń z języków zachodnich (np. włoski, niemiecki), a w serbskim z tureckiego i greckiego. W bośniackim też znajdują się zapożyczenia z tureckiego, a także z arabskiego.

Za to w bośniackim występują litery „ś” i „ź”.

Kolejną różnicą jest to, że w chorwackim używa się tylko alfabetu łacińskiego, zaś w serbskim występuje zmiennie alfabet cyrylicki i łaciński. Ten drugi jest popularny szczególnie wśród młodych ludzi.

Różnice te nie sprawiają jednak problemów w porozumieniu się ani mieszkańcom, ani uczącym się.

Mówi się wręcz, że wzajemna zrozumiałość między mieszkańcami Chorwacji, Serbii, Bośni i Hercegowiny oraz Czarnogóry jest większa niż między mówiącymi standardowymi odmianami angielskiego czy francuskiego!

 

Podobieństwa dzięki sąsiedztwu

Jednak mówiąc o językach bałkańskich, warto zwrócić także uwagę na inną grupę języków – bałkańską ligę językową.

Bałkańska liga językowa to grupa języków występujących na Półwyspie Bałkańskim. Obejmuje ona języki, które – choć nie są bliżej ze sobą spokrewnione – nabrały z czasem wspólnych cech, jeśli chodzi o gramatykę i słownictwo.

Należą do nich:

- albański - bułgarski, - macedoński - rumuński - nowogrecki - gwary południowo-wschodnio-serbskie

Do ligi zalicza się także języki paleobałkańskie, czyli te, którymi mieszkańcy Bałkanów posługiwali się w przeszłości – dacki, dalmacki, frygijski, iliryjski, tracki.

Jest to więc klasyfikacja geograficzna, a nie np. typologiczna czy historyczna.

 

Jak widać, sytuacja lingwistyczna na Bałkanach jest całkiem złożona – mam nadzieję, że ten artykuł rozjaśnił nieco, jakie języki można spotkać na Bałkanach i jakie są między nimi relacje.

 

💬 A Ty, masz jakieś doświadczenia z językami bałkańskimi? 💬 Znajdujesz jakieś podobieństwa z polskim?

#balajcza #biurotłumaczeń #języki #bałkany

 

Źródła:https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/balkanska-liga-jezykowa;3873824.htmlhttps://woofla.pl/w-jakim-jezyku-sie-mowi-w-bylej-jugoslawii/https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_serbsko-chorwacki#cite_note-Thomas-20