Tero
.jpg)
Tero (simbolo astronomiala: .svg){kind=small}
) esas la triesma planeto di la sunala sistemo.
Karakterizivi
[redaktar | redaktar fonto]Lua tota maso esas 5 976 000 000 000 000 milion tuni. Lua surfacal areo esas 510 069 300 km². Lua tota volumino essas 1 083 219 milion km³. Lua radiuso ye l'equatoro esas 6 378 160 metri.
La Tero ne esas perfekta sfero ma geoido, pro ke la diametro ye l'equatoro esas 12 756 320 metri, e la longeso dil axo esas 12 713 549 metri. Maxim granda “retrakto” esas en suda parto di la globo en Antarktika. Retrakto ye la polari esas 1 : 298,25 (= 0,003.352.92).
La rotaco-rapideso di la Tero esas 465 m/s (1674 km/h) ye l'equatoro, e lua rapideso orbitala esas 29,79 km/s (107,240 km/h).
Geologie, la Tero esas ankore yuna. La varmeso di la planeto augmentas cirkume un Celsius-grado po 32 m de la surfaco a la centro. Distanta 3 000 m de la surfaco, la temperaturo ambiental esas 100 ˚C qua esas la bolio-punto dil aquo, ed ye 50 km olu atingas aproxime 1200 ˚C. Ibe, mem roki fuzeskas. La temperaturo ye la centro di la Tero esas aproxime 5 500 ˚C, sama kam la surfaco dil Suno.
L'atmosfero kontenas nitro (78,084 %), oxo (20,946 %), argono (0,934 %) e karbobioxo (0,033 %).
Til nun, Tero esas la sola planeto konocata qua sustenas vivanta organismi.
