Directory

kamil gunes | Necmettin Erbakan University - Academia.edu

Skip to main content

kamil gunes

Necmettin Erbakan University, Ilm Al-Kelam, Faculty Member

Followers

89

Following

126

Co-author

1

Mentions

177

Public Views

Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu İlahiyat Fakültesi Kelam Anabilim Dalı Başkanı

less

Marife Dini Araştırmalar Dergisi / Marife Turkish Journal of Religious Studies

Tarık Tanrıbilir

Osmania University

Ankara University

Mehmet Nur Akdoğan

Ankara Üniversitesi

Abdurrahim Yeşilmen

Abdulalim Demir

Muş Alparslan Üniversitesi

Mustafa Öztürk

Marmara University

Ahmet Acarlıoğlu

Kahramanmaras Sutcu Imam Univ.

InterestsView All (48)

Uploads

Papers by kamil gunes

Hz. Ömer İle Hz. Ali̇ Arasinda Oluşturulan Menfi̇ İli̇şki̇ni̇n Müspete Dönüştürülmesi̇ Üzeri̇ne

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2005

In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundament... more In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundamental conflict between Ahl as-Sunnah and Shia is around the subject of Imamat. According to Shia, where begun the subject of Imamat, Omar's function was extremely negative. So, It's impossible to find in the Shiite books any good expression about Omar. Whereas Omar is one of the nearest persons to the Prophet Muhammad according to Ahl as-Sunnah. Besides, relationship between Omar and Ali was exceedingly positive. In fact, Shia is distorting the historical realities and is showing events that never happened as if they happened. In this point we have to say that those rumors never exist in any source book except Shiite books. Naturally, Ahl as-Sunnah never accept Shiite rumors that contain very bad expressions about Omar. So, this article deals with some subjects such as the matter of Fedek Territory, Omar's marriage with Ali's daughter Umm al-Kulthum, how is the Shi'ite approach to the character of Omar and the fact that Ahl al-Bayt mention Omar only in an auspicious manner. In spite of some troubles between Omar and Ali as a usual fact, the relationship between them was always positive. Finally, this article aims to contribute to the fraternity between Ahl as-Sunnah and Shia.

Eş’Arî’De Mukalli̇di̇n İmani

DergiPark (Istanbul University), Oct 1, 2007

ÖZET Aklın önemi tüm bilim dalları için son derece açıktır. Kelam ilminde Mu'tezile ile birlikte ... more ÖZET Aklın önemi tüm bilim dalları için son derece açıktır. Kelam ilminde Mu'tezile ile birlikte Eş'arî'nin, aklî delil kullanmayan bir kişinin imanının geçerli saymamaları bunun ileri derecedeki uygulama alanlarından birini oluşturmaktadır. Ancak Eş'arî ile Mu'tezile arasında konuya yaklaşım ve sonuçları itibariyle ciddi farklılıklar vardır. Ona göre bir kişinin imanının geçerli sayılabilmesi için âlemin yaratılışı, Allah'ın varlığı ve sıfatları konularında aklî delile sahip olması gereklidir. Bununla birlikte bu gerekliliğin kaynağı aklı değil nasslardır. Bu makale Eş'arî'nin akılla nass arasında kurmaya çalıştığı dengeyi inceleyecek bazı sorulara cevap arayacaktır: Gerçekte Eş'arî mukallidin imanını geçersiz mi saymaktadır? Geçersiz saymıyorsa onun bu konudaki sözlerini nasıl yorumlamak gerekir? Geçersiz sayıyorsa bu görüşü Mu'tezilî döneminden kalan bir iz ve kurtulamadığı bir etki midir? Yoksa onun bilgi anlayışı içerisinde Mu'tezile ile ilgisiz bir konuma mı sahiptir? Anahtar Kelimeler: Eş'arî, mukallid, iman, mukallidin imanı, Mu'tezile POSITION OF AL-MUQALLID'S (THE ONE WHO HAS UNCRITICAL BELIEF) BELIEF IN AL-ASH'ARI Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theology alongside with al-Mu'tazila, al-Ash'ari (d. 324/935) did not consider the belief of a human being who did not use intellectual proof as valid forms one of the extreme application fields. However, as far as the methodology and conclusions are concerned, there are significant differences between al-Ash'ari and al-Mu'tazilah. According to al-Ash'ari, a human being should have intellectual proofs in the creation of world, existence of God and His attributions for validity of his belief. Nevertheless, the source of this necessity is religious texts, not his mind. In this article, it will be attempted to find answers to some questions by examining the balance which al-Ash'ari tried to set up between the mind and the religious texts. In fact, does al-Ash'ari consider the belief of al-Muqallid as invalid? If he does not consider it as invalid, how should his words in this subject be interpreted? If he considers it as invalid, is this opinion a trace of the Mu'tazili period and an effect from which he could not recover himself? Or, as far as his understanding of knowledge is concerned, does it have an unrelated position with al-Mu'tazilah?

Mu’tezilî Düşüncede Kur’ân’ın Yaratılmışlığıyla İlgili Belirlenen Aklî Çerçeve ve Bunun Bilimsel Değeri

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Sep 30, 2001

K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî ... more K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî delillerle görüşlerini sağlama alma gayretinde olmuşlardır. Kur'ân'ın mahlûk olup-olmamasıyla ilgili Mu'tezile'nin getirdiği naklî delillerin ve sonuçta vardıkları yargıların aklî delillerden bağımsız olması mümkün değildir. Özellikle naklî delillerin anlam bakımından şekillenmesinde, aklî delillerin ve olgusal alan (şâhid)da çerçevesi çizilen yaklaşımların Mu'tezile üzerindeki belirgin etkisinden söz etmekte yarar vardır. Hatta onlara göre tevhid ve adâlet konusundaki tek belirleyici unsur, olgusal alanda varılan sonuçlar olmuştur. Konuya başlarken, Allah'ın mütekellim ve Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğunu kabulde Ehl-i Sünnet ve Mu'tezile'nin görüş birliği içinde olduklarını belirtmekte yarar vardır. Nitekim Bâkıllânî (403/1013) Kur'ân'ın, Allah'ın kadîm kelâmı olduğunu, Kâdî Abdülcebbâr ise yaratılmış olduğunu savunurlarken, onun Allah'ın kelâmı olmasında birleşmektedirler. Kâdî Abdülcebbâr, Hz. Peygamber'in getirdiği İslâm dininde Kur'ân'ın hakiki anlamda Allah'ın kelâmı olup, hatta buna inanmanın zarûrîyyât-ı diniyyeden olduğunu söylemektedir. Ona göre Müslümanlar, Allah'ın mütekellim oluşunda ittifak etmişlerdir. 1 Hatta Kâdî Abdülcebbâr, mihraplarda okunan, sayfalarda yazılı olan şeyin Allah'ın kelâmı olduğunu, * Bu makale, Kamil Güneş'in hazırladığı "Kelâmî Ekollerin Farklılaşmasında Nassların Rolü (Bâkıllânî ve Kâdî Abdülcebbâr'da Kelâmullah Meselesi Örneği)" adlı doktora tezinin bir kısmını içeren özetidir.

Mu'tezile Soruşturması

Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Dec 31, 2003

Mu'tezile'den Ayrıldıktan Sonraki El-İbane'li Döneminde Eş'ari'nin Nassları Yorumlama Biçimine Dair Değerlendirme

DergiPark (Istanbul University), Aug 1, 1997

Müslüman ve Öteki -Tarihsel Perspektiften Bakış

DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), Dec 1, 2006

Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıkl... more Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıklı bakış açılarının ele alındığı, araştırmaların ortaya konduğu, tavsiyelerin belirlendiği, sonra da eyleme dönük kayda değer bir yansıması olmaksızın hemen raflara terk edilecek birtakım konferanslar ya da toplantılarla gerçekleşecek değildir. Diyalog fiiliyattır, davranıştır, günlük hayatın ayrıntılarından başlayarak hürriyet, aynı vatanda birlikte yaşama, hayatta olma ve onu sürdürme gibi diğeri ile ilişkilerdeki tüm fıtrî değerlerin toplamıdır. Bu açıdan bakıldığında, işte burada, fıkhî donanımlar ve tarihî deneyimler seviyesinde pratik anlamıyla "diyalog" taleplerini İslâm ümmeti gibi gerçeğe dönüştürebilecek başka bir güç yoktur. Ötekine nasıl muamele edileceğine dair çok ve seçkin fıkhî verileri gözden geçirmek bu araştırmanın konusu değildir. Sayılamayacak kadar çok tarihî delil arasından sadece kanıt olmak üzere birtakım geçmiş deneyimlere işarette bulunmak yeterli olacaktır. Bu tarihî deneyimler şüpheye mahal bırakmayacak derecede göstermektedir ki, Hıristiyan ve Yahudi gibi Ehl-i Kitap'tan olanlarla bunların dışındaki diğer dinî gruplar, yeryüzünde hiçbir tarihî tecrübenin şahit olmadığı ve olmayacağı bir tarzda İslâm memleketinde hayat sürmüşler, kendi dinî ve medenî haklarını sonuna kadar kullanmışlardır.

Prof. Dr. Şerafettin Gölcük Kısa Hayat Hikayesi, Hocaları, Öğrencileri (İlim Yolunda)

Kelâm İlminin Temellerinde Rasyonalist (Akılcı) ve Literalist (Nakilci, Lafızcı) Akımlar ve Büyük Kelâm Okulları

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Apr 1, 2002

slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere ka... more slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere kar-l kl iki ak mdan söz etmek mümkündür. Birinci ak m, bilgi nesnesini aklî dü-ünme biçimine göre ele alm-, bunun aksi olan-eyi de reddetmi-tir. 1kinci ak m ise, metne ve onun yaz l nakline baLl l L esas alan bir tavr benimsemi-tir. Bu ayr m, f k h, hadis, Kur'ân tefsiri ve kelâm gibi 1slâmî ilimlerin birçok disiplininde mevcuttur. Felsefenin her-eyden önce aklî dü-ünce üzerinde kurulmu-olmas ve tasavvufun, akl , tanr y bilme hususunda doLruluLu kesin bir araç olarak kabul etmemesine raLmen bu ay r m, felsefe ve tasavvufta bile göze çarpabilir. 1slâm hukuku alan nda bir taraftan bu disipline kat k yas yoluyla dü-ünmeyi girdiren Ebu Hanife'yi görmekteyiz. Matüridiyye gibi ak lc kelâm okullar , kaynaklarn hep bu ekolden alm-lard r. Ayn-ekilde tereddütsüz bir aklî çaba ortaya koyan Mu'tezile'nin kat lmaya çabalad L ekol de budur. 1 Öte tarafta, 1bn Hanbel ekolü tüm ak lc ak mlara ve özel bir öfke ile Mu'tezile'ye kar-sava-açm-t. Ayn zamanda bu ekol, öLretilerini üzerinde kurmak istedikleri aklî ilkelere tekrar dönmeyi deneyen müteahhir E-'arilere de sava-açm-t. Dahas bu ekol, genelinde kelâm ilminin dînî bir disiplin olmas na da itiraz etmekteydi. Çünkü bu ilim, akla büyük bir deLer veriyordu. Kelâm ilminin bilimsel seyri, köklerine doLru incelendiLinde ve var olu-sürecindeki dü-ünce ekolleri hesaba kat ld L nda görülür ki, ilk kelâmc lar, hakikati ke-fetmede bir eri-im arac olarak akl kullanmam-lard r. Ancak diLer yönden onlar, vahyedilen hakikatin iyice yerle-mesinde akla ba-vurmaktan geri durmam-lard r. Her-eyden önce bu, ilâhî metnin ak lc yorumuyla olmu-tur. Onlar n bu gerçekliLi

Hz. Ömer ile Hz. Ali Arasında Oluşturulan Menfî İlişkinin Müspete Dönüştürülmesi Üzerine

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Dec 31, 2005

In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundament... more In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundamental conflict between Ahl as-Sunnah and Shia is around the subject of Imamat. According to Shia, where begun the subject of Imamat, Omar's function was extremely negative. So, It's impossible to find in the Shiite books any good expression about Omar. Whereas Omar is one of the nearest persons to the Prophet Muhammad according to Ahl as-Sunnah. Besides, relationship between Omar and Ali was exceedingly positive. In fact, Shia is distorting the historical realities and is showing events that never happened as if they happened. In this point we have to say that those rumors never exist in any source book except Shiite books. Naturally, Ahl as-Sunnah never accept Shiite rumors that contain very bad expressions about Omar. So, this article deals with some subjects such as the matter of Fedek Territory, Omar's marriage with Ali's daughter Umm al-Kulthum, how is the Shi'ite approach to the character of Omar and the fact that Ahl al-Bayt mention Omar only in an auspicious manner. In spite of some troubles between Omar and Ali as a usual fact, the relationship between them was always positive. Finally, this article aims to contribute to the fraternity between Ahl as-Sunnah and Shia.

Müslüman ve Öteki -Tarihsel Perspektiften Bakış

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Dec 31, 2006

Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıkl... more Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıklı bakış açılarının ele alındığı, araştırmaların ortaya konduğu, tavsiyelerin belirlendiği, sonra da eyleme dönük kayda değer bir yansıması olmaksızın hemen raflara terk edilecek birtakım konferanslar ya da toplantılarla gerçekleşecek değildir. Diyalog fiiliyattır, davranıştır, günlük hayatın ayrıntılarından başlayarak hürriyet, aynı vatanda birlikte yaşama, hayatta olma ve onu sürdürme gibi diğeri ile ilişkilerdeki tüm fıtrî değerlerin toplamıdır. Bu açıdan bakıldığında, işte burada, fıkhî donanımlar ve tarihî deneyimler seviyesinde pratik anlamıyla "diyalog" taleplerini İslâm ümmeti gibi gerçeğe dönüştürebilecek başka bir güç yoktur. Ötekine nasıl muamele edileceğine dair çok ve seçkin fıkhî verileri gözden geçirmek bu araştırmanın konusu değildir. Sayılamayacak kadar çok tarihî delil arasından sadece kanıt olmak üzere birtakım geçmiş deneyimlere işarette bulunmak yeterli olacaktır. Bu tarihî deneyimler şüpheye mahal bırakmayacak derecede göstermektedir ki, Hıristiyan ve Yahudi gibi Ehl-i Kitap'tan olanlarla bunların dışındaki diğer dinî gruplar, yeryüzünde hiçbir tarihî tecrübenin şahit olmadığı ve olmayacağı bir tarzda İslâm memleketinde hayat sürmüşler, kendi dinî ve medenî haklarını sonuna kadar kullanmışlardır.

Mu’tezilî Düşüncede Kur’ân’ın Yaratılmışlığıyla İlgili Belirlenen Aklî Çerçeve ve Bunun Bilimsel Değeri

K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî ... more K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî delillerle görüşlerini sağlama alma gayretinde olmuşlardır. Kur'ân'ın mahlûk olup-olmamasıyla ilgili Mu'tezile'nin getirdiği naklî delillerin ve sonuçta vardıkları yargıların aklî delillerden bağımsız olması mümkün değildir. Özellikle naklî delillerin anlam bakımından şekillenmesinde, aklî delillerin ve olgusal alan (şâhid)da çerçevesi çizilen yaklaşımların Mu'tezile üzerindeki belirgin etkisinden söz etmekte yarar vardır. Hatta onlara göre tevhid ve adâlet konusundaki tek belirleyici unsur, olgusal alanda varılan sonuçlar olmuştur. Konuya başlarken, Allah'ın mütekellim ve Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğunu kabulde Ehl-i Sünnet ve Mu'tezile'nin görüş birliği içinde olduklarını belirtmekte yarar vardır. Nitekim Bâkıllânî (403/1013) Kur'ân'ın, Allah'ın kadîm kelâmı olduğunu, Kâdî Abdülcebbâr ise yaratılmış olduğunu savunurlarken, onun Allah'ın kelâmı olmasında birleşmektedirler. Kâdî Abdülcebbâr, Hz. Peygamber'in getirdiği İslâm dininde Kur'ân'ın hakiki anlamda Allah'ın kelâmı olup, hatta buna inanmanın zarûrîyyât-ı diniyyeden olduğunu söylemektedir. Ona göre Müslümanlar, Allah'ın mütekellim oluşunda ittifak etmişlerdir. 1 Hatta Kâdî Abdülcebbâr, mihraplarda okunan, sayfalarda yazılı olan şeyin Allah'ın kelâmı olduğunu, * Bu makale, Kamil Güneş'in hazırladığı "Kelâmî Ekollerin Farklılaşmasında Nassların Rolü (Bâkıllânî ve Kâdî Abdülcebbâr'da Kelâmullah Meselesi Örneği)" adlı doktora tezinin bir kısmını içeren özetidir.

İnanç Açısından Allah-İnsan İlişkisi

Allah ile insan arasında temel bir ilişki olan inanç konusunu açıklığa kavuşturmak için bazı Kur'... more

Kelâm İlminin Temellerinde Rasyonalist (Akılcı) ve Literalist (Nakilci, Lafızcı) Akımlar ve Büyük Kelâm Okulları

slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere ka... more slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere kar-l kl iki ak mdan söz etmek mümkündür. Birinci ak m, bilgi nesnesini aklî dü-ünme biçimine göre ele alm-, bunun aksi olan-eyi de reddetmi-tir. 1kinci ak m ise, metne ve onun yaz l nakline baLl l L esas alan bir tavr benimsemi-tir. Bu ayr m, f k h, hadis, Kur'ân tefsiri ve kelâm gibi 1slâmî ilimlerin birçok disiplininde mevcuttur. Felsefenin her-eyden önce aklî dü-ünce üzerinde kurulmu-olmas ve tasavvufun, akl , tanr y bilme hususunda doLruluLu kesin bir araç olarak kabul etmemesine raLmen bu ay r m, felsefe ve tasavvufta bile göze çarpabilir. 1slâm hukuku alan nda bir taraftan bu disipline kat k yas yoluyla dü-ünmeyi girdiren Ebu Hanife'yi görmekteyiz. Matüridiyye gibi ak lc kelâm okullar , kaynaklarn hep bu ekolden alm-lard r. Ayn-ekilde tereddütsüz bir aklî çaba ortaya koyan Mu'tezile'nin kat lmaya çabalad L ekol de budur. 1 Öte tarafta, 1bn Hanbel ekolü tüm ak lc ak mlara ve özel bir öfke ile Mu'tezile'ye kar-sava-açm-t. Ayn zamanda bu ekol, öLretilerini üzerinde kurmak istedikleri aklî ilkelere tekrar dönmeyi deneyen müteahhir E-'arilere de sava-açm-t. Dahas bu ekol, genelinde kelâm ilminin dînî bir disiplin olmas na da itiraz etmekteydi. Çünkü bu ilim, akla büyük bir deLer veriyordu. Kelâm ilminin bilimsel seyri, köklerine doLru incelendiLinde ve var olu-sürecindeki dü-ünce ekolleri hesaba kat ld L nda görülür ki, ilk kelâmc lar, hakikati ke-fetmede bir eri-im arac olarak akl kullanmam-lard r. Ancak diLer yönden onlar, vahyedilen hakikatin iyice yerle-mesinde akla ba-vurmaktan geri durmam-lard r. Her-eyden önce bu, ilâhî metnin ak lc yorumuyla olmu-tur. Onlar n bu gerçekliLi

Eş’arî’de Mukallidin İmanı

Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theolog... more Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theology alongside with al-Mu’tazila, al-Ash’ari (d. 324/935) did not consider the belief of a human being who did not use intellectual proof as valid forms one of the extreme application fields. However, as far as the methodology and conclusions are concerned, there are significant differences between al-Ash’ari and al-Mu’tazilah. According to al-Ash’ari, a human being should have intellectual proofs in the creation of world, existence of God and His attributions for validity of his belief. Nevertheless, the source of this necessity is religious texts, not his mind. In this article, it will be attempted to find answers to some questions by examining the balance which al-Ash’ari tried to set up between the mind and the religious texts. In fact, does al-Ash’ari consider the belief of al-Muqallid as invalid? If he does not consider it as invalid, how should his words in this subject be interprete...

Mu’tezile Soruşturması

Mu'tezile ve Husün-Kubuh

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, May 31, 2001

K aderiyye: Kaderiyye, ne sûretle nefy-i kader ediyor idi? Mu'tezile: Bunlara niçin Mu'tezile den... more K aderiyye: Kaderiyye, ne sûretle nefy-i kader ediyor idi? Mu'tezile: Bunlara niçin Mu'tezile denildi? Mu'tezile'nin ilk mümessilleri zâhidler idi. Emevîlerin XII. halifesi Yezid en-Nâkıs Mu'tezile'den idi. Vâsıl'ın nefy-i kaderden mâadâ infirâd ettiği nıkât-ı nazar, bir inkişâf-ı fikriyyeye delâlet etmiyor idi. Muahhar zamanlara kadar Mu'tezile içerisinde zâhidler eksik değil idi. Bunlara İslâm'da hür mütefekkirler denilir mi? Mu'tezile, kelâmın ilk mümessilleridir. Mu'tezile'nin en mütebâriz nokta-i nazarı iki istikâmette tecelli eder. Mu'tezile'nin Kaderiyye ile ittisâl eden nefy-i kader müddeâları tarihen sâir mesâile tekaddüm eder. İslâm'da en evvel nefy-i sıfât eden kimdir ve bu fikri nereden almıştır? Kelâma ilm-i tevhid tesmiyesi kimlerin vaz'ıdır? Sâbiîler hakkında ma'lûmât-ı târihiyye. İslâm'da başlayan ilk resmî hareket-i ilmiyye batî gidiyor idi. Mazdeizmin intişârı. Yunan felsefesiyle temas. Felsefe ile kelâmın mezcedilmesi. Abbâsilerden ilk Mu'tezilî halife. Ebü'l-Hüzeyl niçin makdûrâtın tenâhîsine kâil idi? Ebü'l-Hüzeyl, ilk defa atom nazariyyesini kelâma idhâl etti. Ebü'l-Hüzeyl'in tilmizi Nazzâm, ecsâmın fi'len inkısâmını nâmütenâhî kabul ediyor idi. Nazzâm'ın hilkat hakkındaki nazariyyesi. İlk defa Kur'ân'ın i'câz-ı lafzîsi hakkında söz söyleyen Nazzâm'dır. Allah, hayr-ı a'zam var iken hayr-ı asğarı tercih edemez, elli şüphe bir yakînden hayırlıdır. Bişr b. Mu'temir'in akıl hakkındaki medhiyesi. Ma'rifet-i ilâhiyye hakkında en evvel lâzım olan şektir. Allah âdil olmak mecburiyetindedir. Vücûb ve aslah kanunları. Ivaz kanunu. Mu'tezile'de tenâsüh. Mu'tezile'de nübüvvetin kesbî olması. Husün ve kubuh aklî midir, şer'î midir? Şer-'i nebevî, mevkiini şer-'i aklîye terk etmiştir.

Mutezile ve Husün-Kubuh

Muhammed Şerafüddin (1879-1947), Dâru’l-fünûn İlâhiyat Fakültesi Kelam Tarihi Müderrisi olup İslâ... more Muhammed Şerafüddin (1879-1947), Dâru’l-fünûn İlâhiyat Fakültesi Kelam Tarihi Müderrisi olup İslâm Tarihi üzerindeki çalışmalarıyla tanınmış bir âlimdir. İyilik ve kötülük, güzellik ve çirkinlik gibi anlamlara gelen hüsün kubuh meselesinde ele aldığı bu makalesi tarafımızdan latin alfabesine aktarılmıştır.

Mutezile Soruşturması

Mutezile Soruşturması, 2003

Mutezile ile ilgili bazı sorulara tarafımdan verilen bazı cevapları içermektedir.

Marife. 2001_2. MU’TEZİLÎ DÜŞÜNCEDE KUR’ÂN’IN YARATILMIŞLIĞIYLA İLGİLİ BELİRLENEN AKLÎ ÇERÇEVE ve BUNUN BİLİMSEL DEĞERİ

by Marife Dini Araştırmalar Dergisi / Marife Turkish Journal of Religious Studies and kamil gunes

marife.2001_3.KELÂM İLMİNİN TEMELLERİNDE RASYO-NALİST (AKILCI) VE LİTERALİST (NAKİLCİ, LAFIZCI) AKIMLAR VE BÜYÜK KELÂM OKULLARI

by Marife Dini Araştırmalar Dergisi / Marife Turkish Journal of Religious Studies and kamil gunes

Hz. Ömer İle Hz. Ali̇ Arasinda Oluşturulan Menfi̇ İli̇şki̇ni̇n Müspete Dönüştürülmesi̇ Üzeri̇ne

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2005

In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundament... more In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundamental conflict between Ahl as-Sunnah and Shia is around the subject of Imamat. According to Shia, where begun the subject of Imamat, Omar's function was extremely negative. So, It's impossible to find in the Shiite books any good expression about Omar. Whereas Omar is one of the nearest persons to the Prophet Muhammad according to Ahl as-Sunnah. Besides, relationship between Omar and Ali was exceedingly positive. In fact, Shia is distorting the historical realities and is showing events that never happened as if they happened. In this point we have to say that those rumors never exist in any source book except Shiite books. Naturally, Ahl as-Sunnah never accept Shiite rumors that contain very bad expressions about Omar. So, this article deals with some subjects such as the matter of Fedek Territory, Omar's marriage with Ali's daughter Umm al-Kulthum, how is the Shi'ite approach to the character of Omar and the fact that Ahl al-Bayt mention Omar only in an auspicious manner. In spite of some troubles between Omar and Ali as a usual fact, the relationship between them was always positive. Finally, this article aims to contribute to the fraternity between Ahl as-Sunnah and Shia.

Eş’Arî’De Mukalli̇di̇n İmani

DergiPark (Istanbul University), Oct 1, 2007

ÖZET Aklın önemi tüm bilim dalları için son derece açıktır. Kelam ilminde Mu'tezile ile birlikte ... more ÖZET Aklın önemi tüm bilim dalları için son derece açıktır. Kelam ilminde Mu'tezile ile birlikte Eş'arî'nin, aklî delil kullanmayan bir kişinin imanının geçerli saymamaları bunun ileri derecedeki uygulama alanlarından birini oluşturmaktadır. Ancak Eş'arî ile Mu'tezile arasında konuya yaklaşım ve sonuçları itibariyle ciddi farklılıklar vardır. Ona göre bir kişinin imanının geçerli sayılabilmesi için âlemin yaratılışı, Allah'ın varlığı ve sıfatları konularında aklî delile sahip olması gereklidir. Bununla birlikte bu gerekliliğin kaynağı aklı değil nasslardır. Bu makale Eş'arî'nin akılla nass arasında kurmaya çalıştığı dengeyi inceleyecek bazı sorulara cevap arayacaktır: Gerçekte Eş'arî mukallidin imanını geçersiz mi saymaktadır? Geçersiz saymıyorsa onun bu konudaki sözlerini nasıl yorumlamak gerekir? Geçersiz sayıyorsa bu görüşü Mu'tezilî döneminden kalan bir iz ve kurtulamadığı bir etki midir? Yoksa onun bilgi anlayışı içerisinde Mu'tezile ile ilgisiz bir konuma mı sahiptir? Anahtar Kelimeler: Eş'arî, mukallid, iman, mukallidin imanı, Mu'tezile POSITION OF AL-MUQALLID'S (THE ONE WHO HAS UNCRITICAL BELIEF) BELIEF IN AL-ASH'ARI Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theology alongside with al-Mu'tazila, al-Ash'ari (d. 324/935) did not consider the belief of a human being who did not use intellectual proof as valid forms one of the extreme application fields. However, as far as the methodology and conclusions are concerned, there are significant differences between al-Ash'ari and al-Mu'tazilah. According to al-Ash'ari, a human being should have intellectual proofs in the creation of world, existence of God and His attributions for validity of his belief. Nevertheless, the source of this necessity is religious texts, not his mind. In this article, it will be attempted to find answers to some questions by examining the balance which al-Ash'ari tried to set up between the mind and the religious texts. In fact, does al-Ash'ari consider the belief of al-Muqallid as invalid? If he does not consider it as invalid, how should his words in this subject be interpreted? If he considers it as invalid, is this opinion a trace of the Mu'tazili period and an effect from which he could not recover himself? Or, as far as his understanding of knowledge is concerned, does it have an unrelated position with al-Mu'tazilah?

Mu’tezilî Düşüncede Kur’ân’ın Yaratılmışlığıyla İlgili Belirlenen Aklî Çerçeve ve Bunun Bilimsel Değeri

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Sep 30, 2001

K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî ... more K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî delillerle görüşlerini sağlama alma gayretinde olmuşlardır. Kur'ân'ın mahlûk olup-olmamasıyla ilgili Mu'tezile'nin getirdiği naklî delillerin ve sonuçta vardıkları yargıların aklî delillerden bağımsız olması mümkün değildir. Özellikle naklî delillerin anlam bakımından şekillenmesinde, aklî delillerin ve olgusal alan (şâhid)da çerçevesi çizilen yaklaşımların Mu'tezile üzerindeki belirgin etkisinden söz etmekte yarar vardır. Hatta onlara göre tevhid ve adâlet konusundaki tek belirleyici unsur, olgusal alanda varılan sonuçlar olmuştur. Konuya başlarken, Allah'ın mütekellim ve Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğunu kabulde Ehl-i Sünnet ve Mu'tezile'nin görüş birliği içinde olduklarını belirtmekte yarar vardır. Nitekim Bâkıllânî (403/1013) Kur'ân'ın, Allah'ın kadîm kelâmı olduğunu, Kâdî Abdülcebbâr ise yaratılmış olduğunu savunurlarken, onun Allah'ın kelâmı olmasında birleşmektedirler. Kâdî Abdülcebbâr, Hz. Peygamber'in getirdiği İslâm dininde Kur'ân'ın hakiki anlamda Allah'ın kelâmı olup, hatta buna inanmanın zarûrîyyât-ı diniyyeden olduğunu söylemektedir. Ona göre Müslümanlar, Allah'ın mütekellim oluşunda ittifak etmişlerdir. 1 Hatta Kâdî Abdülcebbâr, mihraplarda okunan, sayfalarda yazılı olan şeyin Allah'ın kelâmı olduğunu, * Bu makale, Kamil Güneş'in hazırladığı "Kelâmî Ekollerin Farklılaşmasında Nassların Rolü (Bâkıllânî ve Kâdî Abdülcebbâr'da Kelâmullah Meselesi Örneği)" adlı doktora tezinin bir kısmını içeren özetidir.

Mu'tezile Soruşturması

Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Dec 31, 2003

Mu'tezile'den Ayrıldıktan Sonraki El-İbane'li Döneminde Eş'ari'nin Nassları Yorumlama Biçimine Dair Değerlendirme

DergiPark (Istanbul University), Aug 1, 1997

Müslüman ve Öteki -Tarihsel Perspektiften Bakış

DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), Dec 1, 2006

Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıkl... more Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıklı bakış açılarının ele alındığı, araştırmaların ortaya konduğu, tavsiyelerin belirlendiği, sonra da eyleme dönük kayda değer bir yansıması olmaksızın hemen raflara terk edilecek birtakım konferanslar ya da toplantılarla gerçekleşecek değildir. Diyalog fiiliyattır, davranıştır, günlük hayatın ayrıntılarından başlayarak hürriyet, aynı vatanda birlikte yaşama, hayatta olma ve onu sürdürme gibi diğeri ile ilişkilerdeki tüm fıtrî değerlerin toplamıdır. Bu açıdan bakıldığında, işte burada, fıkhî donanımlar ve tarihî deneyimler seviyesinde pratik anlamıyla "diyalog" taleplerini İslâm ümmeti gibi gerçeğe dönüştürebilecek başka bir güç yoktur. Ötekine nasıl muamele edileceğine dair çok ve seçkin fıkhî verileri gözden geçirmek bu araştırmanın konusu değildir. Sayılamayacak kadar çok tarihî delil arasından sadece kanıt olmak üzere birtakım geçmiş deneyimlere işarette bulunmak yeterli olacaktır. Bu tarihî deneyimler şüpheye mahal bırakmayacak derecede göstermektedir ki, Hıristiyan ve Yahudi gibi Ehl-i Kitap'tan olanlarla bunların dışındaki diğer dinî gruplar, yeryüzünde hiçbir tarihî tecrübenin şahit olmadığı ve olmayacağı bir tarzda İslâm memleketinde hayat sürmüşler, kendi dinî ve medenî haklarını sonuna kadar kullanmışlardır.

Prof. Dr. Şerafettin Gölcük Kısa Hayat Hikayesi, Hocaları, Öğrencileri (İlim Yolunda)

Kelâm İlminin Temellerinde Rasyonalist (Akılcı) ve Literalist (Nakilci, Lafızcı) Akımlar ve Büyük Kelâm Okulları

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Apr 1, 2002

slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere ka... more slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere kar-l kl iki ak mdan söz etmek mümkündür. Birinci ak m, bilgi nesnesini aklî dü-ünme biçimine göre ele alm-, bunun aksi olan-eyi de reddetmi-tir. 1kinci ak m ise, metne ve onun yaz l nakline baLl l L esas alan bir tavr benimsemi-tir. Bu ayr m, f k h, hadis, Kur'ân tefsiri ve kelâm gibi 1slâmî ilimlerin birçok disiplininde mevcuttur. Felsefenin her-eyden önce aklî dü-ünce üzerinde kurulmu-olmas ve tasavvufun, akl , tanr y bilme hususunda doLruluLu kesin bir araç olarak kabul etmemesine raLmen bu ay r m, felsefe ve tasavvufta bile göze çarpabilir. 1slâm hukuku alan nda bir taraftan bu disipline kat k yas yoluyla dü-ünmeyi girdiren Ebu Hanife'yi görmekteyiz. Matüridiyye gibi ak lc kelâm okullar , kaynaklarn hep bu ekolden alm-lard r. Ayn-ekilde tereddütsüz bir aklî çaba ortaya koyan Mu'tezile'nin kat lmaya çabalad L ekol de budur. 1 Öte tarafta, 1bn Hanbel ekolü tüm ak lc ak mlara ve özel bir öfke ile Mu'tezile'ye kar-sava-açm-t. Ayn zamanda bu ekol, öLretilerini üzerinde kurmak istedikleri aklî ilkelere tekrar dönmeyi deneyen müteahhir E-'arilere de sava-açm-t. Dahas bu ekol, genelinde kelâm ilminin dînî bir disiplin olmas na da itiraz etmekteydi. Çünkü bu ilim, akla büyük bir deLer veriyordu. Kelâm ilminin bilimsel seyri, köklerine doLru incelendiLinde ve var olu-sürecindeki dü-ünce ekolleri hesaba kat ld L nda görülür ki, ilk kelâmc lar, hakikati ke-fetmede bir eri-im arac olarak akl kullanmam-lard r. Ancak diLer yönden onlar, vahyedilen hakikatin iyice yerle-mesinde akla ba-vurmaktan geri durmam-lard r. Her-eyden önce bu, ilâhî metnin ak lc yorumuyla olmu-tur. Onlar n bu gerçekliLi

Hz. Ömer ile Hz. Ali Arasında Oluşturulan Menfî İlişkinin Müspete Dönüştürülmesi Üzerine

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Dec 31, 2005

In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundament... more In some respects, history of Islamic thought means history of conflicts of opinion. The fundamental conflict between Ahl as-Sunnah and Shia is around the subject of Imamat. According to Shia, where begun the subject of Imamat, Omar's function was extremely negative. So, It's impossible to find in the Shiite books any good expression about Omar. Whereas Omar is one of the nearest persons to the Prophet Muhammad according to Ahl as-Sunnah. Besides, relationship between Omar and Ali was exceedingly positive. In fact, Shia is distorting the historical realities and is showing events that never happened as if they happened. In this point we have to say that those rumors never exist in any source book except Shiite books. Naturally, Ahl as-Sunnah never accept Shiite rumors that contain very bad expressions about Omar. So, this article deals with some subjects such as the matter of Fedek Territory, Omar's marriage with Ali's daughter Umm al-Kulthum, how is the Shi'ite approach to the character of Omar and the fact that Ahl al-Bayt mention Omar only in an auspicious manner. In spite of some troubles between Omar and Ali as a usual fact, the relationship between them was always positive. Finally, this article aims to contribute to the fraternity between Ahl as-Sunnah and Shia.

Müslüman ve Öteki -Tarihsel Perspektiften Bakış

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Dec 31, 2006

Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıkl... more Öteki ile diyalog, Müslümanlarla Hıristiyan ya da diğer dinlere mensup kişiler arasında karşılıklı bakış açılarının ele alındığı, araştırmaların ortaya konduğu, tavsiyelerin belirlendiği, sonra da eyleme dönük kayda değer bir yansıması olmaksızın hemen raflara terk edilecek birtakım konferanslar ya da toplantılarla gerçekleşecek değildir. Diyalog fiiliyattır, davranıştır, günlük hayatın ayrıntılarından başlayarak hürriyet, aynı vatanda birlikte yaşama, hayatta olma ve onu sürdürme gibi diğeri ile ilişkilerdeki tüm fıtrî değerlerin toplamıdır. Bu açıdan bakıldığında, işte burada, fıkhî donanımlar ve tarihî deneyimler seviyesinde pratik anlamıyla "diyalog" taleplerini İslâm ümmeti gibi gerçeğe dönüştürebilecek başka bir güç yoktur. Ötekine nasıl muamele edileceğine dair çok ve seçkin fıkhî verileri gözden geçirmek bu araştırmanın konusu değildir. Sayılamayacak kadar çok tarihî delil arasından sadece kanıt olmak üzere birtakım geçmiş deneyimlere işarette bulunmak yeterli olacaktır. Bu tarihî deneyimler şüpheye mahal bırakmayacak derecede göstermektedir ki, Hıristiyan ve Yahudi gibi Ehl-i Kitap'tan olanlarla bunların dışındaki diğer dinî gruplar, yeryüzünde hiçbir tarihî tecrübenin şahit olmadığı ve olmayacağı bir tarzda İslâm memleketinde hayat sürmüşler, kendi dinî ve medenî haklarını sonuna kadar kullanmışlardır.

Mu’tezilî Düşüncede Kur’ân’ın Yaratılmışlığıyla İlgili Belirlenen Aklî Çerçeve ve Bunun Bilimsel Değeri

K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî ... more K elâm mezhepleri, ilgi alanlarına giren konular için naklî delillerin yanı sıra, özellikle aklî delillerle görüşlerini sağlama alma gayretinde olmuşlardır. Kur'ân'ın mahlûk olup-olmamasıyla ilgili Mu'tezile'nin getirdiği naklî delillerin ve sonuçta vardıkları yargıların aklî delillerden bağımsız olması mümkün değildir. Özellikle naklî delillerin anlam bakımından şekillenmesinde, aklî delillerin ve olgusal alan (şâhid)da çerçevesi çizilen yaklaşımların Mu'tezile üzerindeki belirgin etkisinden söz etmekte yarar vardır. Hatta onlara göre tevhid ve adâlet konusundaki tek belirleyici unsur, olgusal alanda varılan sonuçlar olmuştur. Konuya başlarken, Allah'ın mütekellim ve Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğunu kabulde Ehl-i Sünnet ve Mu'tezile'nin görüş birliği içinde olduklarını belirtmekte yarar vardır. Nitekim Bâkıllânî (403/1013) Kur'ân'ın, Allah'ın kadîm kelâmı olduğunu, Kâdî Abdülcebbâr ise yaratılmış olduğunu savunurlarken, onun Allah'ın kelâmı olmasında birleşmektedirler. Kâdî Abdülcebbâr, Hz. Peygamber'in getirdiği İslâm dininde Kur'ân'ın hakiki anlamda Allah'ın kelâmı olup, hatta buna inanmanın zarûrîyyât-ı diniyyeden olduğunu söylemektedir. Ona göre Müslümanlar, Allah'ın mütekellim oluşunda ittifak etmişlerdir. 1 Hatta Kâdî Abdülcebbâr, mihraplarda okunan, sayfalarda yazılı olan şeyin Allah'ın kelâmı olduğunu, * Bu makale, Kamil Güneş'in hazırladığı "Kelâmî Ekollerin Farklılaşmasında Nassların Rolü (Bâkıllânî ve Kâdî Abdülcebbâr'da Kelâmullah Meselesi Örneği)" adlı doktora tezinin bir kısmını içeren özetidir.

İnanç Açısından Allah-İnsan İlişkisi

Allah ile insan arasında temel bir ilişki olan inanç konusunu açıklığa kavuşturmak için bazı Kur'... more

Kelâm İlminin Temellerinde Rasyonalist (Akılcı) ve Literalist (Nakilci, Lafızcı) Akımlar ve Büyük Kelâm Okulları

slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere ka... more slâm dü-üncesinde birisi ak lc (rasyonalist), diLeri de laf zc (literalist, naklî) olmak üzere kar-l kl iki ak mdan söz etmek mümkündür. Birinci ak m, bilgi nesnesini aklî dü-ünme biçimine göre ele alm-, bunun aksi olan-eyi de reddetmi-tir. 1kinci ak m ise, metne ve onun yaz l nakline baLl l L esas alan bir tavr benimsemi-tir. Bu ayr m, f k h, hadis, Kur'ân tefsiri ve kelâm gibi 1slâmî ilimlerin birçok disiplininde mevcuttur. Felsefenin her-eyden önce aklî dü-ünce üzerinde kurulmu-olmas ve tasavvufun, akl , tanr y bilme hususunda doLruluLu kesin bir araç olarak kabul etmemesine raLmen bu ay r m, felsefe ve tasavvufta bile göze çarpabilir. 1slâm hukuku alan nda bir taraftan bu disipline kat k yas yoluyla dü-ünmeyi girdiren Ebu Hanife'yi görmekteyiz. Matüridiyye gibi ak lc kelâm okullar , kaynaklarn hep bu ekolden alm-lard r. Ayn-ekilde tereddütsüz bir aklî çaba ortaya koyan Mu'tezile'nin kat lmaya çabalad L ekol de budur. 1 Öte tarafta, 1bn Hanbel ekolü tüm ak lc ak mlara ve özel bir öfke ile Mu'tezile'ye kar-sava-açm-t. Ayn zamanda bu ekol, öLretilerini üzerinde kurmak istedikleri aklî ilkelere tekrar dönmeyi deneyen müteahhir E-'arilere de sava-açm-t. Dahas bu ekol, genelinde kelâm ilminin dînî bir disiplin olmas na da itiraz etmekteydi. Çünkü bu ilim, akla büyük bir deLer veriyordu. Kelâm ilminin bilimsel seyri, köklerine doLru incelendiLinde ve var olu-sürecindeki dü-ünce ekolleri hesaba kat ld L nda görülür ki, ilk kelâmc lar, hakikati ke-fetmede bir eri-im arac olarak akl kullanmam-lard r. Ancak diLer yönden onlar, vahyedilen hakikatin iyice yerle-mesinde akla ba-vurmaktan geri durmam-lard r. Her-eyden önce bu, ilâhî metnin ak lc yorumuyla olmu-tur. Onlar n bu gerçekliLi

Eş’arî’de Mukallidin İmanı

Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theolog... more Importance of mind is very clear for all scientific disciplines. The fact that in Islamic Theology alongside with al-Mu’tazila, al-Ash’ari (d. 324/935) did not consider the belief of a human being who did not use intellectual proof as valid forms one of the extreme application fields. However, as far as the methodology and conclusions are concerned, there are significant differences between al-Ash’ari and al-Mu’tazilah. According to al-Ash’ari, a human being should have intellectual proofs in the creation of world, existence of God and His attributions for validity of his belief. Nevertheless, the source of this necessity is religious texts, not his mind. In this article, it will be attempted to find answers to some questions by examining the balance which al-Ash’ari tried to set up between the mind and the religious texts. In fact, does al-Ash’ari consider the belief of al-Muqallid as invalid? If he does not consider it as invalid, how should his words in this subject be interprete...

Mu’tezile Soruşturması

Mu'tezile ve Husün-Kubuh

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, May 31, 2001

K aderiyye: Kaderiyye, ne sûretle nefy-i kader ediyor idi? Mu'tezile: Bunlara niçin Mu'tezile den... more K aderiyye: Kaderiyye, ne sûretle nefy-i kader ediyor idi? Mu'tezile: Bunlara niçin Mu'tezile denildi? Mu'tezile'nin ilk mümessilleri zâhidler idi. Emevîlerin XII. halifesi Yezid en-Nâkıs Mu'tezile'den idi. Vâsıl'ın nefy-i kaderden mâadâ infirâd ettiği nıkât-ı nazar, bir inkişâf-ı fikriyyeye delâlet etmiyor idi. Muahhar zamanlara kadar Mu'tezile içerisinde zâhidler eksik değil idi. Bunlara İslâm'da hür mütefekkirler denilir mi? Mu'tezile, kelâmın ilk mümessilleridir. Mu'tezile'nin en mütebâriz nokta-i nazarı iki istikâmette tecelli eder. Mu'tezile'nin Kaderiyye ile ittisâl eden nefy-i kader müddeâları tarihen sâir mesâile tekaddüm eder. İslâm'da en evvel nefy-i sıfât eden kimdir ve bu fikri nereden almıştır? Kelâma ilm-i tevhid tesmiyesi kimlerin vaz'ıdır? Sâbiîler hakkında ma'lûmât-ı târihiyye. İslâm'da başlayan ilk resmî hareket-i ilmiyye batî gidiyor idi. Mazdeizmin intişârı. Yunan felsefesiyle temas. Felsefe ile kelâmın mezcedilmesi. Abbâsilerden ilk Mu'tezilî halife. Ebü'l-Hüzeyl niçin makdûrâtın tenâhîsine kâil idi? Ebü'l-Hüzeyl, ilk defa atom nazariyyesini kelâma idhâl etti. Ebü'l-Hüzeyl'in tilmizi Nazzâm, ecsâmın fi'len inkısâmını nâmütenâhî kabul ediyor idi. Nazzâm'ın hilkat hakkındaki nazariyyesi. İlk defa Kur'ân'ın i'câz-ı lafzîsi hakkında söz söyleyen Nazzâm'dır. Allah, hayr-ı a'zam var iken hayr-ı asğarı tercih edemez, elli şüphe bir yakînden hayırlıdır. Bişr b. Mu'temir'in akıl hakkındaki medhiyesi. Ma'rifet-i ilâhiyye hakkında en evvel lâzım olan şektir. Allah âdil olmak mecburiyetindedir. Vücûb ve aslah kanunları. Ivaz kanunu. Mu'tezile'de tenâsüh. Mu'tezile'de nübüvvetin kesbî olması. Husün ve kubuh aklî midir, şer'î midir? Şer-'i nebevî, mevkiini şer-'i aklîye terk etmiştir.

Mutezile ve Husün-Kubuh

Muhammed Şerafüddin (1879-1947), Dâru’l-fünûn İlâhiyat Fakültesi Kelam Tarihi Müderrisi olup İslâ... more Muhammed Şerafüddin (1879-1947), Dâru’l-fünûn İlâhiyat Fakültesi Kelam Tarihi Müderrisi olup İslâm Tarihi üzerindeki çalışmalarıyla tanınmış bir âlimdir. İyilik ve kötülük, güzellik ve çirkinlik gibi anlamlara gelen hüsün kubuh meselesinde ele aldığı bu makalesi tarafımızdan latin alfabesine aktarılmıştır.

Mutezile Soruşturması

Mutezile Soruşturması, 2003

Mutezile ile ilgili bazı sorulara tarafımdan verilen bazı cevapları içermektedir.

Marife. 2001_2. MU’TEZİLÎ DÜŞÜNCEDE KUR’ÂN’IN YARATILMIŞLIĞIYLA İLGİLİ BELİRLENEN AKLÎ ÇERÇEVE ve BUNUN BİLİMSEL DEĞERİ

by Marife Dini Araştırmalar Dergisi / Marife Turkish Journal of Religious Studies and kamil gunes

marife.2001_3.KELÂM İLMİNİN TEMELLERİNDE RASYO-NALİST (AKILCI) VE LİTERALİST (NAKİLCİ, LAFIZCI) AKIMLAR VE BÜYÜK KELÂM OKULLARI

by Marife Dini Araştırmalar Dergisi / Marife Turkish Journal of Religious Studies and kamil gunes